آب درمانی و تاثیر آن در بهبود دردهای زانو

 

بيماري قرن ما درد‌هاي مفاصل به خصوص دردهاي زانو و كمر است و يكي از مفيدترين روش‌هاي درماني در اين خصوص، آب درمانی برای زانو است، كه طي آن فرد در داخل آب اقدام به ماساژ درماني، تقويت عضلات و حركت‌هاي مفاصل مي‌كند زماني كه شخص بيمار در داخل آب قرار مي‌گيرد، براساس قانون ارشميدس ميزان فشاري كه بر روي مفاصل وارد مي‌شود، كاهش يافته و با حركاتي كه داخل آب انجام‌ مي‌دهد، به نحوي عضلات تقويت مي‌شود و اين تقويت باعث مي‌گردد تا فشار بر روي فضاي ديسك و كپسول مفصل كاهش يابد و نهايتاً اين كاهش فشار منجر به كاهش شدت بيماري مي‌شود

* مزایای آب درمانی نسبت به سایر روش های درمانی

1) درمان بیماری های انسان با آب، بسیار ساده و طبیعی است.

2) روش درمان زیاد دشوار نیست.

3) کاملا بی ضرر است و آثار بدی بر جا نمی گذارد.

4) آثار مسمومیت به همراه ندارد و نیازی به داروهای سمی نیست.

5) ارزان ترین وسیله است و درهمه جا به راحتی به دست می آید.
6) هضم را بهبود می بخشد و یبوست را که منشاء بروز اغلب بیماری هاست برطرف می کند.
7) خواب طبیعی را برقرار می سازد و مغز و بدن را تقویت می بخشد.
8) بی درد است و درد را به سهولت تسکین می دهد.
9) درمان آن اساسی و ریشه ای است

نكات قابل توجه

تا زمانی که آب سرد مورد مصرف قرار می گیرد، فعالیت عضو کاهش می یابد و پس از قطع مصرف آب، قسمت هایی از بدن به حالت طبیعی برمی گردند و برای مدتی درجه حرارت از حد فعالیت بالاتر قرار می گیرد. پس از این مصارف باید قسمت هایی از بدن را ماساژ داد تا گردش خون تسریع شود.

کمپرس کیسه یخ یا آب سرد در سر از احتقان و هجوم خون در سر جلوگیری می کند که در برطرف ساختن  دردهای عصبی موثر است. استفاده از این کمپرس در قسمت های مختلف بدن اثرات زیر را به دنبال دارد:

اگر زیر بغل گذاشته شود، به منزله ی ضد احتقان برای تمام بازو خواهد بود.

اگر در خم آرنج قرار داده شود، درجه حرارت دست را پایین می آورد.

اگر در

قسمت بالای پا گذاشته شود، ساق را در زیر زانو نیرو می دهد .

اگر روی زانو و پاشنه پا نهاده شود، اثر ضد احتقان پا خواهد داشت.

نوشیدن آب سرد و تنقیه با آب سرد، درجه حرارت را دربیماری های تب زا فرو می اندازد. آب سرد اگر برای سر و کف پا به کار رود، درجه حرارت عمومی را درتب ها پایین می آورد. گذاشتن پارچه ی آغشته به آب سرد و مرطوب روی شکم سبب فرو افتادن درجه حرارت به هنگام تب می گردد.

كاربرد آب داغ فعالیت حیاتی را تحریک می کند، ولی موجب رخوت و

واکنش های بعدی می شود. پس از کاربرد آب داغ، قسمت هایی از بدن را باید با آب سرد مواجه کرد و با مالش ایجاد گرما کرد. استفاده از آب داغ، التهاب چشم ها را برطرف می سازد و سبب می شود که دردهای قولنج شکم، اسپاسم، کرامپ، درد و غیره در هر بخش از بدن ساکت شود. تنقیه با آب گرم به روده ها قوام می بخشد و

را برطرف می کند، ولی مفرط را سبب می شود. استعمال آب داغ در پوست باعث اتساع سرخرگ ها و سیاهرگ ها و مجاری لنفاوی می شود.

حمام کامل با آب داغ حملاترا بهبود می بخشد. ابتدا دستگاه مرکزی را تحریک می کند و سپس به رخوت می اندازد، لذا بیمار ابتدا احساس برانگیختگی خواهد کرد، سپس کوفتگی.

گذاشتن موقت بطری آب داغ روی پوست موجب بالا رفتن گرمای بافت می شود. بطری آب داغ کاربردهای موثری دارد، از جمله زمانی که اعضای انتهایی بدن سرد شده باشند.

کاربرد متناوب آب داغ و سرد در پوست بسیار سودمند است. در این برنامه، مصرف آب سرد همواره آخر کار انجام می شود. دمای پوست ابتدا به طور قابل ملاحظه ای نسبت به درجه حرارت طبیعی افزایش پیدا می کند و پس از آن از طریق آب سرد پایین می آید.

این برنامه ی هیدروتراپی به دفعات با آب گرم شروع می شود و با آب سرد تمام می شود که با انواع ورزش ها مثل دمبل زدن، قدم زدن سریع و یا درافراد ناتوان با ماساژ بدن دنبال می شود. این شیوه ها همواره قدرت تغذیه را بدون بروز هر نوع اختلال بهبود می بخشد.

کاربرد آب ولرم ، همواره آثار نیکوبخشی دارد و برای کودکان، مردان جوان، زنان ظریف و افراد حساس مناسب است.

لولايي به نام زانو نيمي از بار بدن را به دوشمي‌کشد
بزرگ ترین، قوی‌ترین و سنگین‌ترین مفصل در بدن مفصل زانو است که حمایت، حرکت و تحمل تقریبا نیمی از وزن بدن را بر عهده دارد. این مفصل عملکردی مانند یک لولا دارد و بین انتهای بالایی درشت نی و انتهای پایینی استخوان ران واقع شده است. در اطراف آن لیگامنت‌ها و غضروف‌هایی وجود دارند که مفصل را ثابت کرده و از آن حمایت می‌کنند تا امکان حرکت بیش از حد به طرفین را محدود کند. اگر مفصل زانو دچار التهاب مفاصل شود، ممکن است پزشک آرتروپلاستی زانو (تعویض زانو) را پیشنهاد دهد، این عمل، پروسه موفق و متداولی است که حرکت زانو را بهبود داده و امکان حرکت طبیعی بدون درد را مجددا برای بیمار فراهم می آورد.
ساختار زانو

استخوان‌های مفصل زانو شامل استخوان ران، درشت‌نی و کشکک زانو است. سطوح مفصلی استخوان ران، درشت‌نی و کشکک زانو با یک پوشش غضروفی ضخیم چند میلیمتری پوشیده شده كه این پوشش از فشار بیش از حد بر این سطوح مفصلی جلوگیری می‌كند. مینیسک یک دیسک غضروفی هلالی شکل است که در قسمت داخل و خارج مفصل زانو وجود دارد. مفصل زانو توسط یک کپسول مفصلی حمایت می‌شود که خود این کپسول توسط رباط‌های داخلی و خارجی طرفی زانو پشتیبانی شده‌اند. مینیسک داخلی به رباط داخلی طرفی زانو می‌چسبد در حالی که مینیسک خارجی به لیگامان خارجی طرفی نمی‌چسبد.
علت آسیب‌دیدگی مینیسك:
ضایعه آسیب‌دیدگی مینیسك زانو اغلب زمانی ایجاد می‌شود که زانو همزمان با چرخش تحت کشش هم قرار بگیرد و غضروف مینیسک بین استخوان زانو و درشت‌نی تحت فشار قرار گرفته باشد. معمولا مینیسک داخلی بیشتر از مینیسک خارجی آسیب می‌بیند البته باید دانست كه مشاهده این ضایعه در بچه‌ها بسیار نادر می‌باشد.

علائم آسیب‌دیدگی مینیسك:
وقتی روی مفصل فشار وارد بیاید یا مفصل زانو بچرخد درد در مفصل (در قسمت طولی آن) ایجاد می‌شود. چنانچه حركت‌های بخصوصی باعث بروز درد ناگهانی شود ادمه این حركات ممكن است به التهاب زانو اضافه كند، در پاره‌ای از موارد زانو قفل می‌کند که نشانة متلاشی شدن مینیسك بر اثر فشار وارد آمده روی آن می‌باشد. در مواردی دیگر منطقه‌ای از زانو به نظر حساس می‌آید كه ناشی از بیرون‌زدگی مایع مفصل است (كیست مینیسك). باید به این نكته هم توجه داشت كه طولانی‌ شدن زمان ناراحتی باعث كاهش حركات عضله رانی و در نتیجه تضعیف آنها خواهد شد.

به گفته متخصصان، به ازای هر یك كیلو اضافه وزن در سطح صاف، حدود 3 تا 5 برابر فشار بیشتری به زانو وارد می‌شود كه در مواقع بالا و پایین رفتن از پله این فشار 10 برابر می‌شود. همچنین شایع‌ترین دردهای مفاصل مربوط به كشكك زانوست كه در واقع استخوانی است كه داخل تاندون عضله چهار سر ران قرار گرفته و در هر خم و راست شدن زانو حدود 7 تا 8 سانتیمتر این استخوان روی زانو حركت می‌كند.
هرچه این حركت طبیعی ‌تر باشد، مشكلات آن كمتر خواهد بود، ولی اگر در مسیر حركت كشكك روی زانو، مقداری انحراف به طرف داخل یا خارج وجود داشته باشد، باعث خراش غضروف یا نرم‌ شدگی آن می‌شود كه موجبات درد و ناراحتی را در قسمت جلوی زانو فراهم می‌كند.
بیشترین دردهای زانو در افراد جوان، به خصوص خانم های جوان به وجود می‌آید و شایع ترین علتش یكی ضعف عضله چهار سر ران است كه این عضله به طور طبیعی در زنان ضعیف ‌تر است و دیگری رعایت نكردن برخی اصول نشستن و برخاستن مثل دو زانو یا چهار زانو نشستن، یا از سطح شیب ‌دار بالا رفتن به مدت طولانی، یا خم بودن زانو به مدت زیاد در نتیجه كارهای اداری است. البته از همه مهم تر ضعف عضله چهار سر ران است که نیاز به تقویت دارد.

البته یك سری ریز فاكتور وجود دارد كه باعث می‌شود آرتروز زودتر یا شدیدتر به وجود آید. این ریز فاكتورها شامل افزایش وزن و چاقی فرد است که ارتباط مستقیم با دردهای زانو دارد. علاوه بر آن انحراف زانو به شكل پرانتزی یا ضربدری موجب می‌شود كه وزن بدن به طور یكسان روی سطح زانو پخش نشود و یك طرف فشار بیشتری را تحمل كند و در نهایت این فشار باعث ساییدگی آن طرف مفصل می‌شود. البته انحراف از نوع پرانتزی در ایران بیشتر از ضربدری شایع است.



بی‌تحركی درمان نمی‌كند ورزش کنید!
برخی از مردم به اشتباه تصور می‌کنند که صرفا با حذف فشار روی مفصل و ثابت نگه‌داشتن آن، مشکلشان حل می‌شود، در صورتی‌که به گفته متخصصان عدم تحرک مناسب، خود خطرات جدی مانند آرتروز مفصل را در پی دارد چرا که تغذیه مفصل از طریق تحرک صورت می‌گیرد.

فشار مداوم بر زانو و عادت‌های غلط در زندگی روزمره مانند نحوه نشستن به صورت چهار زانو و استفاده از توالت‌های ایرانی را از جمله موارد تشدید‌‌‌کننده آسیب به مفصل هستند. تقویت عضلات چهار سر ران و عضلات پشت ران، هماهنگی در تقویت عضلات، کاهش وزن، تغذیه صحیح، تحرک مناسب و انجام ورزش‌های درست و حتی‌الامکان با نظارت متخصصین فیزیوتراپی و طب ورزش از جمله راه کارهای پیشگیرانه و درمانی مفصل زانو است. حرکات ورزشی پیلاتس ضمن تقویت عضلات پشت و چهار سر ران ،بسیاری از عادات نادرست نشستن و ایستادن را تصحیح میکند و به این طریق به رفع مشکلات رانو کمک میکند.

پیشگیری مهم‌تر از درمان

متخصصان بهترین راه درمان آرتروز را كاهش عوامل بوجود آورنده آن می‌دانند و توصیه می‌كنند افراد از دو زانو و چهار زانو نشستن و عادت به آن پرهیز كنند. همچنین افرادی كه مشكل زانو دارند، راه رفتن در سطح صاف را برنامه زندگی خود قرار دهند، چرا كه هیچ آرتروزی مانع راه رفتن افراد در سطح صاف نیست.
البته در موارد شدیدتر، درمان های دارویی و جراحی زانو هم از درمان های مفید و ضروری آسیب‌های مفصل زانو هستند. در عمل جراحی زانو كه رویه مفصلی تعویض می‌شود، در واقع مفصل مصنوعی برای فرد گذاشته می‌شود و درد تا حد زیادی كاهش می یابد.





آب درمانی و درد های مفصلی
درمان اين نوع بيماري‌ها بسيار مهم بوده و راهكارهاي مختلفي از قبيل اعمال جراحي، دارو درماني و يا روش‌هايي از قبيل طب سوزني و ماساژ درماني انجام مي‌شود، ولي تنها روشي كه امروزه تقريباً به صورت همگاني قابل قبول مي‌باشد، آب درماني است، كه طي آن فرد در داخل آب اقدام به ماساژ درماني، تقويت عضلات و حركت‌هاي مفاصل مي‌كند.

شنا كردن باعث افزايش ميزان تراكم استخوان‌ها مي‌شود و كساني كه به ورزش شنا مي‌پردازند، نه تنها عضلات ناحيه كمرشان تقويت مي‌شود، بلكه به طور همزمان عضلات ناحيه شكم نيز تقويت مي‌گردد. در صورتي كه در روش فيزيوتراپي هر كدام از عضلات بايد جداگانه مورد فيزيوتراپي قرار گرفته و عضلات تقويت شود.

تمرین(1)

شخص در حالی كه یك پای خود را ثابت نگه می دارد، پای دیگر را به اندازه نیم متر به عقب می برد و سپس به حالت اول خود باز می گرداند. (شكل 1)

تمرین(2)

شخص در حالت ایستاده دو دست را بر دیوار استخر تكیه داده ، سپس یك پا را از عقب به اندازه یك زاویه 90 درجه بالا می آورد. در این حالت پا بعد ازطی یک نیم دایره به حالت اول برمی گردد. (شكل 2)

تمرین(3)

شخص با حالت ایستاده دو دست را بر دیواره استخر تكیه داده سپس یك پا را از ناحیه زانو خم كرده و به طرف بالا می آورد و سپس در همان حال آن را صاف می كند و به جای اول خود باز می گرداند و همین عمل را با پای دیگر نیز انجام می دهد. (شكل 3)

تمرین (4)

شخص در محل كم عمق استخر قرار می گیرد و در حالی كه یك پا ثابت می ماند پای دیگر از زانو خم شده و بعد از تشكیل یك زاویه قائمه مجددا" راست شود و به جای اول خود بازمی گردد و همین عمل در مورد پای دیگر نیز انجام می شود. (شكل 4)

تمرین(5)

شخص در محل كم عمق استخر یك دست را بر دیوار استخر تكیه داده و دست دیگر را در امتداد آن معلق روی آب قرار می دهد و حركت پا به گونه ای است كه یك پا ثابت می ماند و پای دیگر بدون خم شدن زانو در جهت طرفین بدن باز و بسته می شود.این حركت برای پای دیگر نیز در جهت مخالف باید انجام شود. (شكل 5)

تمرین (6)

شخص در حالی كه با دستهای باز لبه استخر را در اختیار دارد ، خود را به دیواراستخر می چسباند و یك پای خود را از زانو به طرف بالا خم می كند و سپس در حالی كه پا را رفته رفته باز می نماید ، با پیمودن یك نیم دایره دوباره به حالت اولیه خود باز می گرداند .این حركت به همین شكل برای پای دیگر نیز انجام می شود.(شكل 6)

تمرین (7)

شخص از پشت به دیوار استخر می چسبد و با دستهای باز لبه استخر را می گیرد. سپس زانو را در حالت بالا كشیدن به سمت چپ بدن خم می كند، آنگاه با یك چرخش دایره وار آن را به حالت اول خود باز می گرداند همین كار را برای پای دیگر نیز انجام می شود. (شكل 7)

تمرین (8)

شخص در حالتی كه دو دست را به دیواره استخر تكیه می دهد، یك پا را ثابت نگه داشته و پای دیگر را به اندازه ای از جلو به بالا خم می كند كه با تنه خود یك زاویه 90 درجه درست كند.آنگاه در حالیكه پا را در جهت طرفین بدن به چرخش در آورد به حال اول خود باز می گرداند و با پای دیگر همین كار را انجام می دهد. (شكل 8)

تمرین (9)

در این حركت شخص دستها خود را به صورت باز به لبه استخر می گیرد و یك پای خود را ثابت روی زمین نگه می دارد، آنگاه پای دیگر را بدون خم شدن زانو به دور پای ثابت به چپ و راست به حركت در می آورد. (شكل 9)

تمرين10

در قسمت عميق به صورت عمودي در آب باستيد و پاي كرال بزنيد. (براي افرادي كه شنا بلد نيستند از نودل استفاده شود)

تمرين11

به پشت روي آب بخوابيد و زانوها را 90 درجه خم كرده سپس به حالت اول برگردانيد. در ادامه براي قدرت بيشتر از دوقلو در ميان مچ پا استفاده كنيد.


منبع:ایران ویج