درد در ناحیه باسن و علل آن

درد باسن که در پشت لگن احساس میشود دردی عمقی است که میتواند به ران و یا کمر هم انتشار پیدا کند. این درد میتواند علل متفاوتی داشته باشد. گاهی منشا درد در خود بافت های لگن است و گاهی ممکن است درد از محل دیگری مثل ستون مهره به پشت لگن انتشار پیدا کند.

 

 علل درد باسن:

 شایعترین علت درد مزمن یا حاد باسن درد ارجاعی از ناحیه کمر است.

آرتریت یا التهاب مفاصل ستون فقرات بخصوص مفاصل بین مهره ها(مفاصل فاست)

آرتریت مفاصل ساکروایلیاک(ساکروایلئیت):مفاصل ساکروایلیاک مفاصلی هستند که قسمت پائین ستون مهره ها را به لگن وصل می کنند.

بیماری های مفاصل لگن(هیپ) از علل شایع درد باسن است که اغلب از ان غفلت می شود.

بیماری های بافت نرم: مسائل عضلانی در ناحیه لگن وباسن،التهاب تاندون ها(تاندونیت) و  بیماری بورسها( بورسیت). بورس کیسه کوچک دارای مایع در ناحیه مفصل  است.

ضربات:  ضربات به ناحیه کمر ، ساکرو ایلیاک و باسن از علل درد حاد باسن بخصوص در ورزشکاران است.

شکستگی ساکروم( ساختمان استخوانی در  انتهای ستون فقرات) می تواند مشکل ساز شود.  این شکستگی از نوع استرسی است ومی تواند بدون ضربه واسیب مهمی ایجاد شود. شکستگی ساکرال در افراد مسن بخصوص زنان باید مد نظر قرار گیرد زیرا در انها می تواند نشانه ای از پوکی استخوان(استئو پوروز) باشد.

 یک  علت دیگر درد ناحیه باسن، دیسک ستون فقرات است که باعث فشار بر عصب می شود.

آسیب حلقه لگن . تشخیص 15 (شکستگی ساکروم+ شکستگی پوبیس)

یمار خانم 46 ساله ایست که بدنبال سقوط از ارتفاع دچار درد شدید در ناحیه لگن شده و هوشیاری خود را از دست داده است. بعد از مراجعه به مرکز درمانی اول به علت کاهش سطح هوشیاری چند روز در بخش مراقبت های ویژه بستری شده و پس از بهبود وضعیت هوشیاری با تشخیص شکستگی پوبیس به مرکز درمانی ما ارجاع داده شد. در زمان مراجعه در معاینه فشار به کرت ایلیاک چپ در هر دو جهت دردناک بوده و در پوست روی ساکروم زخم فشاری ایجاد شده بود. بیمار از نظر همودینامیک پایدار بوده و معاینه عصبی نکته غیر طبیعی را نشان نداد.
رادیوگرافی رخ لگن بیمار در زیر دیده میشود. با کلیک بر روی تصاویر میتوانید نمای بزرگتری از آنها را مشاهده کنید.

در رادیوگرافی رخ لگن شکستگی راموس فوقانی پوبیس در طرف چپ دیده میشود. اگر مبنای تصمیم گیری ما همین یک تصویر باشد به احتمال زیاد به بیمار خواهیم گفت مشکل زیادی نداشته و با چند هفته استراحت بهبود میابد ولی میدانیم رادیوگرافی ساده هیچگاه نمیتواند عمق واقعی آسیب های لگن را نشان دهد. رادیوگرافی ساده یک وسیله غربالگری است و با دیدن هر آسیبی در آن باید از بیمار سی تی اسکن به عمل آید.
کات های سی تی لگن بیمار بترتیب آناتومیک از بالا به پایین مرتب شده اند.

کات بالا شکستگی توبروزیته ایلیوم را نشان میدهد.

در این کات بجز شکستگی توبروزیته ایلیوم که در چند ناحیه است، شکستگی آلای ساکروم هم دیده مشود. 

شکستگی توبروزیته ایلیوم و کورتکس قدامی ساکروم در کات بالا دیده میشود.

در این کات بجز شکستگی های ذکر شده دیده میشود که مفصل ساکروایلیاک در قسمت قدام باز شده است.
برای داشتن تجسم بهتری از آسیب های ذکر شده تصاویر سه بعدی لگن در زیر نشان داده شده است.

در تصویر بالا که یک نمای رخ را نشان میدهد شکستگی راموس های فوقانی و تحتانی پوبیس در سمت چپ و همچنین شکستگی کورتکس قدامی آلای ساکروم در نزدیکی مفصل ساکروایلیاک دیده میشود. مفصل نسبت به طرف مقابل بازتر شده است و با کمی دقت هم شکستگی توبروزیته ایلیوم چپ قابل مشاهده است.

در تصویر بالا که از نمای اینلت است شکستگی راموس فوقانی پوبیس در سمت چپ در دو نقطه دیده میشود. شکستگی آلای ساکروم و توبروزیته ایلیوم بهتر دیده میشوند.

در نمای اوت لت بالا میتوان مطمئن شد که جابجایی در پلان سفالاد و کاتودال وجود ندارد.

نکته مهمی که در نما های مایل بالا دیده میشود شکسته شدن اسپاین ایسکیوم Ischial spine است. وجود این شکستگی یکی از علائم ناپایدار بودن حلقه لگن است.
با در نظر گرفتن تصاویر بالا میتوان گفت بیمار ما دچار یک آسیب ناپایدار و شکستگی حلقه لگن است که محتمل ترین مکانیسم ایجاد آن ضربه از کنار Lateral compression است. این ضایعات از لحاظ چرخشی Rotational ناپایدارند.

 

منبع : ایران ارتوپد